Teeltschema van de moestuin

Zo, net even een tijd achter de computer gezeten en een heel schema gemaakt voor de moestuin.

Op deze manier kan ik een beetje bijhouden hoe lang alles groeit en bloeit, schrijf ik op wat er allemaal is gedaan en wat er nog moet worden gedaan.

Sommigen doen het op gevoel, maar aangezien ik een lijstjesfreak ben en graag dingen in Excel maak, kan ik me lekker uitleven!

Eerst alle soorten groenten onderverdeeld per familie.

Elke familie krijgt een eigen kleur. En die vakjes kan ik dan weer gebruiken bij het indelen van de bakken en perkjes.

Heel handig, want op deze manier zorg ik er voor dat er bijna geeneen dezelfde kleur bij elkaar staat. Zo ben je er van verzekerd dat alles flink door elkaar staat, en zo elkaar ook niet aansteken, omdat ze dezelfde ziekten hebben. Dat kan gebeuren wanneer je veel van dezelfde soort bij elkaar zit.

Wanneer het allemaal dezelfde familie betreft, dan zijn die vaak allemaal vatbaar voor bepaalde ziekten. Daarom is het goed om te varieren, en later kan ik ook makkelijker wisselteelt toepassen. 

Tenslotte ook een lijstje bijgehouden, wanneer ik iets heb geplant, gezaaid. Wanneer het in bloei staat en later ook wanneer er geoogst is. Zo weet ik volgende jaar precies hoe lang een groente ongeveer erover doet totdat het geoogst is. Daarna kan ik dan een andere groente plannen op dezelfde plek.

Aangezien ik dan ook weet hoe lang die groente dan weer duurt tot de oogst, kan ik zo de grond optimaal benutten voor een zo lang mogelijke periode.

Maar het is wel een gigantisch gepuzzel!
Ben er gaar van!

Maar goed, we zullen zien of dit een handige methode is. De tijd zal het uitwijzen!

Een verwaarloosde moestuin

Het is een hectische tijd, daarom is de moestuin de laatste tijd wat tekort gekomen. Dus was het de hoogste tijd om die weer eens onderhanden te nemen.

Ik had paksoi gezaaid, aangezien dat onze lievelingsgroente is. Maar blijkbaar was het toch veel te warm geweest, want het zaadje is rechtstreeks uitgeschoten naar een mooi geel bloemetje. Ook leuk om te zien, maar ja, liever hebben we zo'n mooie plant op ons bord!

Dus de paksoi geruimd.

Verder groeiden de bietjes erg weelderig en ook de rammenas was flink ontploft! Wat een mooie oogst in 1 klein vakje van 30 bij 30 centimeter! Acht grote bieten in 1 vakje gepropt. En 7 grote rammenas wortels, ook in 1 vakje. Dat is lekker oogsten.

Verder een hoop aangevreten wortels door luizen verwijderd, een verdwaalde koolrabi en 1 radijs geoogst en een paar rupsen en slakken de bakken uitgegooid.

En zie hier het resultaat!

De stengels en bladeren van de bietjes tellen we ook mee, want daar kan je ook lekkere gerechten van maken. De rammenas is groot en lekker fris, hetzelfde met de koolrabi. En die verdwaalde radijs, die was na de foto al opgegeten!

Nu zie je trouwens ook meteen de eerste toepassing van het handige voorwerp in het vorige bericht. Een fruit/groente mandje, dat je overal kan neerzetten.

Oorspronkelijk is het dus een sla- of eiermandje.

Je kan het ingeklapt gebruiken als onderzetter voor hete pannen. Plus het neemt op die manier erg weinig plaats in, in tegenstelling tot de plastic variant.

Daarnaast kan je het dus als fruitmandje gebruiken, of eieren of noem maar op, je kan er vanalles indoen.

En tenslotte kan je hem dus gebruiken om de sla droog te zwieren. Daar ging het mij om. Natte sla erin. Naar buiten, en zwieren met die hap! Het werkt prima, de sla blijft mooi zitten en wordt goed droog.

Het enige nadeel is dus dat je buiten moet zijn. Binnen kan ook, maar dan wordt de keuken nogal nat! Maar aangezien de meeste sla toch in de lente/zomer groeit, is het geen straf om naar buiten te gaan.

Dus veel mensen hadden het goed geraden bij de reacties van het vorige bericht. Goed gedaan!

De prei uitplanten in de moestuin

Er staat nog 1 zielig eenzaam potje op de vensterbank, gevuld met vier preitjes. Alle andere potjes op de vensterbank zijn allang overgezet naar de moestuin, sterker nog, de eerste zijn al opgegeten!

Het wordt tijd om de zomerprei naar buiten te sturen, te verplanten, zodat ze lekker de ruimte krijgen om uit te groeien tot grote smakelijke preien.

Geen idee hoe dat werkt, maar gelukkig hebben we een paar moestuin boeken waarin het mooi staat beschreven. In het boek 'Eten uit de tuin' van Karen Liebreich staat het mooi beschreven, dus ga ik ermee aan de slag.

Eerst maak ik met een bezemsteel 4 gaten, voor elke prei 1. De gaten zijn ongeveer 10 cm diep, bij benadering.

Daarna voorzichtig de prei uit het potje gehaald en het zand verwijderd, zodat je alleen de prei en de wortels overhoudt.

Die doe je voorzichtig in het gat, let erop dat de wortels mooi onderin komen.

Giet daarna water in het gat, zodat de wortels goed in het zand kunnen 'klinken'.

Het zand hoeft niet te worden aangedrukt. Maar omdat de grond zo los en luchtig is, valt het gaatje vanzelf dicht. Ik hoop dat het geen kwaad kan, we zullen zien hoe de prei er straks uit gaat komen.

Het gedeelte onder de grond zal dus wit blijven, ik hoop dat hij niet al te diep zit en nog goed kan groeien. We wachten geduldig af.

Ondertussen begint de moestuin aardig op te schieten, we hebben vooral een gigantische voorraad sla. Als we willen zouden we elke dag wel een flinke salade kunnen eten, maar soms hebben we er genoeg van. Misschien moeten we maar gaan uitdelen aan de buurt.

De broccoli begint zich ook mooi te ontwikkelen. Vorig jaar schoten ze meteen uit naar bloemen, hopelijk gaat het dit jaar beter.

En ook de vijgenstruik in de tuin belooft een rijke oogst dit jaar. Dat wordt weer veel vijgenjam!

Ik heb het al tig keer geegd, maar ik blijf het volhouden. Ik vind het principe van Square Foot Gardening echt geweldig. Die twee bakken kosten ons amper tijd, alleen 's avonds de boel even water geven. Verder gaat alles vanzelf.

Heerlijk voor de luie tuinier!

Fijn weekend: Appeltern

Goed, even genoeg over strips. Terug naar de meer reguliere onderwerpen op deze weblog.

De moestuin.

Of eigenlijk, beter gezegd: het eetbare moestuinhuis!

Met een cadeaubon voor gratis entree op zak, vertrokken we naar de Tuinen van Appeltern. Al weer vele jaren geleden dat we daar geweest waren. Toen was het al erg leuk en inspirerend om al die verschillende tuin ideeën te zien, en nu nog steeds. Het park is sindsdien ontzettend uitgebreid, heel veel tuinen! Heel veel ideeen en heeeel veeeeeeeel planten en bloemen.

Te veel om over te schrijven, maar 1 project wil ik er wel uitlichten, dat viel me zo erg op, dit hoort gewoon thuis op de weblog!

Een eethuisje. Letterlijk.

Een klein huisje, met tuin, helemaal 'behangen' met eetbare producten. En in de tuin, groentekratten op de grond, gevuld met grond en planten. Hoe simpel kan het zijn?

De muren bestaan uit zakken, gevuld met aarde en groenten. Deze groeien recht uit de zak en maken de muren groen ... en eetbaar. Sla, spinazie, bieslook, andere kruiden, allerlei soorten.

Maar ook het 'tuintje' bij het huis, sprak me erg aan. Eigenlijk is dit ook een soort van vierkante meter tuin, of meer een variatie daarop. En best makkelijk toepasbaar in elke tuin.

Men neme een grote groentekrat. Zet hem op de grond. Vult deze met aarde, zaadjes erin. Water geven. En klaar!

Heb je meer plaats, dan zet je er een paar bij elkaar, of je maakt lange rijen, tegels ertussen en voila, een klassieke moestuin!

Leuk gevonden, en natuurlijk hebben we ook lekker gesnoept van het huisje. Denk maar aan Hans en Grietje, maar dan de gezonde versie.

Een geslaagd dagje, maar nog wel een laatste tip:

Mocht je last van hooikoorts hebben, bereid je voor op flink wat niezen en proesten en rode jeukende ogen. Maar ondanks dat, de moeite waard om eens te gaan kijken!

Waar komt de prei vandaan?

Ik probeer al een tijdje een weekmenu aan te houden, waarbij we van tevoren nadenken wat we de komende week gaan eten. Ik zoek wat leuke gerechten bij elkaar en daar baseren we onze inkopen op. En dat werkt prima.

Zo had ik ook een gerechtje uit de Allerhande, preitaart. Heel lekker, we hebben er goed van zitten smullen.

Maar het gaat me om het volgende, ik had het recept uitgeknipt, en terwijl de boel in de oven stond, las ik op de achterkant van het recept het verhaal van de preiteler. En de volgende woorden verbaasde mij:

...Om de prei een goede start te geven, worden de zaadjes gezaaid in het warme, zonnige klimaat van Marokko en Spanje....()...In Marokko en Spanje groeit in twee weken een klein stekje, dat vervolgens naar het Nederlandse Herpen wordt getransporteerd. "Wij herplanten de plantjes hier in de zandgrond, zodat de prei kan uitgroeien tot een stevige stronk...

Ja zeg! Hallo!

Denk je een Hollands product te kopen, zitten er stiekem toch nog een hoop foodmiles aan verbonden. Op het bordje van de prei stond gewoon 'Nederland'. Ik sta er van te kijken, ik zou denken dat prei een oer-Hollands product is, makkelijk het hele jaar rond te telen, winterprei en zomerprei. Waarom moet Marokko hier tussen zitten?

Nu ben ik maar een simpele consument, misschien snap ik het niet helemaal, maar ik blijf het erg vreemd vinden, al dat geschuif met ons eten. Met de nodige energieverspilling en milieuvervuiling die ermee gepaard gaat. Maar aan de andere kant, wat is beter? Invoeren met vrachtwagens en boot via Marrokko, of opkweken in een verwarmde kas? Daar weet ik te weinig van helaas. Misschien moet ik dat maar eens opzoeken.

Ik moet er naar raden, maar ik kan maar aan 1 reden denken waarom de prei in warme landen wordt opgekweekt. Kostenbesparing. Zodat de prei lekker goedkoop in de winkel kan liggen. (Of men er meer aan kan verdienen.) Of zou de prei er beter van gaan smaken? Ik betwijfel het.

Juist om redenen als deze, probeer ik zoveel mogelijk lokaal biologische producten te kopen. Ook al is dat wat duurder, ik heb het ervoor over.

Men probeert vaak de goedkoopste groenten te kopen, maar deze zijn dan ook goedkoop met een reden. Misschien bespaart het wat geld in de portemonnee, maar uiteindelijk betaal je alsnog de meerprijs in de vorm van gezondheidsrisico's, gifgebruik, uitputting van de grond, olieverbruik, energieverspilling, het verdwijnen van lokale sterkere rassen door monocultuur, ga zo maar door.

Wat zit het toch allemaal raar in elkaar eigenlijk. Zelfs van de normale groenten op ons bord weet ik dus amper waar het vandaan komt. Toch eens vragen binnenkort wanneer ik boodschappen ga doen in de Natuurwinkel. Eens kijken of zij me kunnen vertellen waar hun prei vandaan komt. Ik ben benieuwd.

Dit is trouwens wel een hele mooie kans om me eens te gaan verdiepen in het zelf planten van prei, laten groeien in ons eigen mini-moestuintje.

Dan weet ik 100% zeker wat voor weg deze groente heeft afgelegd.

Ik heb al drie zakjes met zaad klaarliggen, voor zomer, herfst en winterprei. Nu maar hopen dat het gaat lukken.

De moestuin is winterklaar

Zo, dat zit erop.

Begin april begon ik met een experiment in de tuin, een klein moestuintje, geinspireerd door het principe van Square Foot Gardening (SFG) van Mel Bartholomew.

Dat sprak me heel erg aan, want dit was voor mij gewoon de perfecte manier om aan een moestuintje te beginnen. De hele methode heeft een aantal kenmerken die me zeer aanspreken:

- weinig werk
- makkelijk
- efficient

Ideaal! Ik schrijf er een andere keer nog wel eens uitgebreid over, over de stappen die ik neem enzo. Volgend jaar ga ik wat preciezer bijhouden wat er allemaal moet worden gedaan, zo onthou ik het voor mezelf ook weer, wanneer ik weer slachtoffer ben van mijn gatenkaas eh.. geheugen.

Een rommeltje was het, een hoop groenten die het niet meer doen met dit koude weer, herfstbladeren, verlepte bloemetjes, karkassen van honderden slakken, troep. Tijd om op te ruimen dus. Inclusief 3 grote potten die hier niet op de foto staan, voor de tomaten, boontjes en paprika.

Eerst nog een laatste oogst, dat viel toch wel weer mee. Alles bij elkaar was het net genoeg om een lekkere frisse salade te maken voor het avondeten. Op de groene tomaten na dan, en die 3 zielige sperzieboontjes.

Daarna was het wroeten en zweten, met de blote handen in de koude aarde. Onkruid eruit trekken, aarde wat oprullen, blaadjes verwijderen. En genieten van al die lege slakkenhuisjes die ik tegenkwam, slachtoffers van mijn strijd tegen dat barbaarse slakkenvolk. Heerlijk.

En het resultaat mocht er zijn!

Weer een maagdelijk veldje, met een klein vakje waarin ik nog knoflookteentjes heb gestopt, voor een leuk knoflook voorraadje in het komende voorjaar.

Mocht je je nou afvragen waar dat gaas voor is, dat is een voorzorgsmaatregel tegen de tuinambities van onze poes. (Plus alle andere poezen in de buurt.) Hij probeert me steeds ervan te overtuigen dat de moestuin toch zeker moet worden bemest en hij weet gewoon de aller- allerbeste manier. Zegt hij dan.

Maar ik ken hem veel te goed. Poes, blijf bij je leest! Ga maar gewoon vogeltjes vangen, ik zorg zelf wel voor bemesting van de tuin, dat is jouw taak niet. Maar aangezien hij nogal erg koppig is en steeds blijft volhouden dat hij de grond zeer vruchtbaar kan maken met zijn natuurlijke, ter plekke geproduceerde mest, toch maar dit hekwerk neergeplant.

En het helpt, gelukkig.

Goed, wat is nu het eindresultaat van onze 3 vierkante meter moestuin in de afgelopen periode? Eens kijken, ik heb het een beetje globaal bijgehouden, maar niet alles, dus oorspronkelijk is het nog wat meer.

Een portie staat voor genoeg groente voor twee personen.

Mei:
2 porties spinazie
6 radijsjes
1 portie pluksla
1 portie snijbiet

Juni:
5 kroppen sla
2 porties pluksla
1 portie spinazie
9 radijsjes
3 bosuitjes

Juli:
9 worteltjes
9 bietjes
1 portie pluksla
2 porties snijbiet
10 bietjes
1 portie boontjes

Aug:
1 portie boontjes
1 portie worteltjes
9 uitjes
1 ramenas

September:
12 tomaten
1 portie wortels
1 krop sla
3 ramenas
1 portie boontjes
1 groenlof
9 radijsjes
4 bieten

Oktober:
1 grote krop andijvie
1 portie sla
1 portie raapsteeltjes

Nou ja, das toch wel mooi voor een eerste keer! En dan heb ik nog niet eens erg mijn best gedaan, dus ik verwacht volgend jaar nog veel meer. Dan kan ik bijvoorbeeld ook wat meer kolen gaan planten, zodat ik in de winter ook nog wat kan oogsten.

Maar dat zien we volgend jaar wel weer!
En daar schrijf ik dan ook braaf over...

Onkruid en oogst

Onze mini moestuin vergt niet veel onderhoud. Heel erg weinig eigenlijk. Bijna nooit onkruid wieden, al helemaal niet schoffelen. Echt een ideaal mini moestuintje.

Maar sinds korte tijd is er een kleine explosie aan onkruid, heel vervelend. Een of andere boom of plant heeft zijn zaad in het rond gestrooid, met alle gevolgen van dien.

Dus heb ik de tijd doorgebracht met onkruid plukken. Heel meditatief, verstand op nul en plantjes plukken.

Dit is de foto VOOR het plukken:

En dit is de situatie NA het plukken. Nu kan je in ieder geval het spinazieplantje beter zien.
Als je een beetje zoekt althans.

Dat is maar 1 klein vakje, en zo waren er nog een stuk of 27 meer te gaan.
Maar dat ging redelijk vlot.

En ondertussen weer wat geoogst uit onze mini moestuin. Een mini oogst!

• 2 rijpe tomaten
• 1 grote en 3 kleine bietjes
• een stuk of 9 radijsjes
• 1 hele grote groenlof
• en de laatste takken van de lavendelstruik

Dus we kunnen weer lekker gaan eten uit eigen tuin de komende tijd!

Zoet of scherp?

We hebben elke week een groentetas van een biologische zorgtuinderij.

Heel leuk zo'n groentetas, het is vaak een verrassing wat er allemaal inzit. En soms is het gokken. Zoals nu.

Wat zijn dit?

Het lijken kleine paprika's, maar ik denk niet dat het echt paprika's zijn. Ze zijn veel kleiner en hebben een dunner velletje. Het zit meer richting een peper, maar met het uiterlijk van een paprika.

Dat is lastig, want wat gaat er gebeuren als ik ze in het eten verwerk?

Het kan twee kanten op. Of ze smaken lekekr fris en zoet, zoals de grotere paprika's. Of we rennen straks schreeuwend naar buiten met vlammen uit onze mond!

Na wat speuren op Internet lijken ze nog het meest op Surinaamse pepers, Madam Jeanette.

Met Madam Jeanette worden een peper bedoeld die zeer geliefd is in de Surinaamse en Antilliaanse keuken. De smaak en geur lijken op die van paprika, met dit verschil dat "een" Madam Jeanette heel scherp is.

En de pepers op een foto ergens in Flickr lijken er verdacht veel op! Vooral het commentaar is bemoedigend:

These are some of the hottest peppers known to man.

Hm. Voorzichtig zijn dan maar.

De kleuren zijn erg mooi om te zien, het is al een genot voor het oog, ik benieuwd wat onze smaakpapillen zullen zeggen.

Kijk ze daar eens zitten, net een familiefoto met een stel blije pepers. (Of paprika's.)

Eh...blije pepers, beseffen jullie wel dat jullie straks in de soep belanden he? Of in ieder geval in stukken worden gesneden en daarna een kokende olie worden gesmeten?

Ah ja, dat dacht ik al.